40 weken Effectief leren #04: Individuele aanspreekbaarheid

Individuele aanspreekbaarheid

Soms is het moeilijk om te zien of alle leerlingen in de les echt meedoen. Daarom is het sleutelbegrip individuele aanspreekbaarheid zo belangrijk voor effectief leren. Dat wil zeggen dat iedere leerling weet wat er van hem verwacht worden en dat er op ieder moment in de les iets te doen is. De leerling moet wel actief zijn, niet meedoen is niet mogelijk, waardoor de kans op effectief leren toeneemt. Als een leerling toch niet actief meedoet, dan is dat direct zichtbaar.

Een paar voorbeelden waardoor je de individuele aanspreekbaarheid kunt verhogen:  

  • Zorg er bij het stellen van vragen voor dat je willekeurige leerlingen het antwoord laat geven. Stel eerst de vraag en laat dan bijvoorbeeld het lot bepalen.
  • Laat leerlingen feedback geven op elkaars werk. Een leerling kan alleen feedback geven als er daadwerkelijk een opbrengst is.
  • Laat leerlingen hun werk digitaal inleveren. Maak zichtbaar wie wel en niet iets heeft ingeleverd.  
  • Laat leerlingen elkaar bij groepswerk een nummer geven (1, 2, 3 enzovoort). Bij het nabespreken van de opdracht noem jij een willekeurig nummer. De leerling met dat nummer vertegenwoordigt de groep bij de nabespreking.
Meer weten over effectief leren of het sleutelbegrip individuele aanspreekbaarheid? Bestel dan het boek Effectief leren of schrijf je in voor een van de online themasessies of leergangen van OnderwijsArena. Volgende week lees je hier meer over de werkvorm ‘vraagtekens plaatsen’, waarmee je een begin kunt maken met samenwerkend leren.